Klinik psikolog uzmanı Cemre Ece Gökpınar, Türkiye’yi derinden sarsan depremin olası travmatik etkilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
İlk bakışta afetin fiziksel etkileri değerlendiriliyor
Kişinin travma ya da akut anlarda şok etkisi yaratacak bir durumla karşılaşabileceğini söyleyen Uzman Klinik Psikolog Cemre Ece Gökpınar, ‘Birey, yaşadığı olayın psikolojik etkilerinden çok kendisinde fiziksel bir sorun olup olmadığını kontrol eder. Fiziksel yaralanmalar ve çevresel olaylar kontrol altına alındıktan sonra travmanın psikolojik etkileri oluşmaya başlayabilir.
Travmalar öfke doğurabilir
Doğal afetler nedeniyle yaşanan travmaların kişide öfkeye neden olabileceğini belirten klinik psikolog Cemre Ece Gökpınar, “Kişi bir kabullenmeme ve inkar süreci yaşıyor. Daha sonra tanık olunan felaketin psikolojik etkileri, bireyin özel yaşamına fiziksel olarak da yansıyabilmektedir. Örneğin uyku bozuklukları, iştahsızlık gibi belirtiler ilk fiziksel belirtiler olarak tanımlanabilir. Kişi yaptığı işten zevk almama, gelecekten umutsuzluk duyma, kaygılanma, en ufak seste korkma, ateş üstüne ateş görünce korku ve nefesinin kesilmesi gibi bazı travmatik belirtiler yaşayabilir.
Telkin yerine acıyı paylaşmak gerek
Klinik psikolog Cemre Ece Gökpınar, şokun ilk aşamasında, travma süreci henüz bitmemişken psikolojik müdahale yapılmasının doğru olmayacağını vurgulayarak, “Manevi olarak açılan yarayı görmemiz gerekiyor. Afet süreci devam ederken bireye tedavi veya psikolojik müdahale yapılmaya çalışılması kişiyi rahatlatmaz. Tersine, böyle bir durumda bireyden olumsuz bir tepki almak mümkündür. Kişinin psikolojik yaralarının gün yüzüne çıktığı zaman müdahale etmek için en uygun zamandır. Bu süreçte yapılması gereken önermeye çalışmak değil, bireyin acısını paylaşmak ve paylaşmaktır. dedi.
Müdahale inkar ve öfkelenme sürecinden sonra yapılmalıdır.
Bir afet anında fiziksel bir hasar yoksa ve şok varsa psikolojik ilk yardımın psikolojik ilk yardım olarak tanımlandığını kaydeden klinik psikolog Cemre Ece Gökpınar. Ardından kaygı süreci başlar. Travma sürecinden uzaklaştıkça, yıllar içinde bireyde bir kabullenme süreci oluşur. Bu aşamalardan inkar ve öfke aşamasını takip eden dönem, psikolojik yardım almak için en uygun dönem olacaktır. Çünkü bireyin inkar ettiği bir şey ona yardımcı olamaz. Kabul şart” dedi.
Kurbanların acıları paylaşılmalı
Uzman klinik psikolog Cemre Ece Gökpınar, “Kayıp ve yas sürecinde olaya uzaktan tanık olanlara düşen görev, felaketi yaşayanların ve kaybedenlerin acısını paylaşmaktır” dedi.
