Bilhassa gece saatleri ve ara öğünlerde duygusal yeme tetikleniyor. Eğer kişide pozitif fikir ve duygular hakimse daha sıhhatli beslenirken, ruh halimiz kötüyken, bir o denli zararı olan besinlere, abur cuburlara yöneliyoruz; negatif duygularımızı bastırmak yada yatıştırmak için bilgili ya da bilinçsiz bir halde çoğunlukla yiyecek yiyoruz. Yeme davranışındaki bu değişimler aşırı yeme, tıkınırcasına yeme ya da kimi süre ciddi kalori kısıtlaması şeklinde de gözlemleniyor. Bu anlamda beslenme tarzımızı da duygularımız şekillendiriyor. Duygusal açlıkta mühim olan ‘haz’
Hususi bir üniversitenin Gastronomi Topluluğu ve Psikoloji Topluluğunun ev sahipliğinde “Duygusal Yeme ve Beslenme Tutumları” temalı söyleşi gerçekleştirildi. Uzm. Klinik Psikolog Dilara Işık ve Uzm. Klinik Psikolog Nazlı Şerifoğlu Kaya’nın konuşmacı olduğu etkinlikte, duyguların beslenme üstüne tesirleri tartışıldı.
Duyguların beslenmeyi direkt etkilediğini belirten Uzm. Klinik Psikolog Dilara Işık, “Duygusal yeme davranışı; yalnızlık, depresyon, anksiyete benzer biçimde duygu değişimlerine karşılık olarak çoğu zaman normalden daha çok yiyecek yemeye yol açan ruhsal yeme çeşidi olarak tanımlanıyor. Duygusal yeme olarak tanımlanan bu yeme davranışı, ruh halinin kontrolü için gıda tüketiminin bir sonucudur.” dedi ve duygularımızın iştahımızdaki etkilerini deklare etti.
“Duygularımız, iştah ve gıda alımında yüzde 30-48 içinde artma ve azalmaya niçin oluyor. Bilhassa gece saatleri ve ara öğünlerde duygusal yeme tetikleniyor. Çoğu zaman pozitif fikir ve duygular hakimse zararsız olarak adlandırılan gıda kıymeti daha yüksek gıdalar tercih ediliyor. Negatif fikir ve duygular yoğunlukta ise daha yağlı, kızartılmış besin benzer biçimde besinlerinin tüketimi artıyor”
“ÖFKELİYKEN DAHA HIZLI YİYORUZ”
Duygusal yemeyi en oldukca tetikleyen duygunun hiddet bulunduğunu belirten Uzm. Klinik Psikolog Işık, “Öfkelendiğimiz süre özensiz ve düzgüsel halimize bakılırsa daha süratli yiyoruz. Neşeli olduğumuzda ise daha sıhhatli gıdalar tercih edilirken, yediğimizden keyif almaya itina gösteriyoruz.” dedi.
DUYGUSAL AÇLIK NASIL OLUŞUYOR?
Klinik Psikolog Dilara Işık, duygusal yemeye stres, depresif emareler, hiddet, ebeveyn modellemesi, can sıkıntısı ve mutluluğun direkt tesir ettiğini belirtiyor. Sadece duygusal yemeyi önleyebilmek mümkün.
“Duygusal yeme ile başa çıkabilmek için yeme farkındalığının oluşması gerekiyor. Bunun için kendimize ‘Şu an hakikaten aç mıyım?’, ‘Şu an ne hissediyorum?’, ‘Düzgüsel yeme düzenimden daha çok ya da daha azca mı yiyorum?’, ‘Düzgüsel yeme zamanlarımdan daha değişik bir zamanda mı yiyorum?’ benzer biçimde soruları sormamız gerekiyor. Yeme hızımız ne kadar yavaş olursa o denli enerji alımımızı azaltmış oluruz.”
BEYNE TOKLUK SİNYALİ NE ZAMAN GİDİYOR?
Yemeği averaj 20 dakika içinde bitirmeliyiz. Böylece tokluk sinyali zamanında iletilmiş oluyor. Süratli yediğimiz süre ise tokluk hissiyatını anlamamız gecikiyor. Ek olarak süratli yediğimizde acele acıkıyoruz.
Bilhassa tv izlerken yada bir şey ile uğraşırken dikkat dağılması sonucu açlık ve tokluk sinyallerini kaçırıyoruz. Mümkünse sofrada bir tek yemeğe odaklanarak beslenmek gerekiyor.
DUYGUSAL AÇLIKLA FİZİKSEL AÇLIK ARASINDAKİ FARKI NASIL ANLAYABİLİRİZ?
Psikolog Ezgi Dokuzlu da “fizyolojik açlıkta kişinin yerken gittikçe bir doygunluğa ulaştığını, duygusal açlıkta ise ne kadar yerse yesin kolay kolay o doygunluğa ulaşılamadığını belirtiyor. Bir öteki taraftan fizyolojik açlık giderildiğinde suçluluk ve pişmanlık hissetmezken, duygusal açlık, bununla beraber büyük suçluluk duygusunu getiriyor.
