Görülme sıklığı hızla artan diyabetes mellitus (DM), kişi için yeni bir yaşam deneyimini temsil etmektedir. Yaşam boyu süren kronik bir hastalık olarak, bireylerin ve ailelerinin yaşamını her yönüyle etkilemekte, bireylerde patofizyolojik değişikliklerin yanı sıra sorunlara, çatışmalara ve psikososyal boyutlarda değişikliklere neden olmaktadır. Örneğin, bir çocuk şeker hastası olduğunda, şeker hastalığı artık aileden geçer. Aile, bebeğin yapay pankreası gibi davranmaya başlar. Veya eşlerden biri şeker hastası olduğunda eşin de bilgi ve eğitim sahibi olması gerekir.
Tüm bu değişiklikler diyabet yönetimini olumsuz etkileyebilir, diyabeti şiddetlendirebilir, hasta yaşam süresini ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir, hastalığa uyum ve kabullenmede sorunlara neden olabilir. Hem hastalığını hem de hayatını kontrol altına alması gereken diyabetli hastanın diyabeti başarılı bir şekilde yönetebilmesi için yeterli bilgi, beceri ve olumlu tutumlara sahip olması gerekir. Motivasyonel görüşme bu aşamada önemli bir rol oynar.
Hastaların diyabete yönelik olumsuz tutumları belirlenerek düzeltilmeli ve olumlu tutum geliştirmeleri için destek sağlanmalıdır. Bu amaçlara ulaşmak için psikolojik danışma uygulamalarında kuram ve model kullanımının etkili olduğu göz önünde bulundurularak; İnsan odaklı bütüncül yaklaşıma sahip, tüm hedeflerin belirlenmesinde ve müdahalelerin planlanmasında hasta ile işbirliğini vurgulayan, ihtiyaçları bütüncül bir bakış açısıyla ele alan ve uygun stratejileri belirleyen modeller kullanılarak diyabetli bireylerin yaşadığı stres faktörlerinin belirlenmesi gerekmektedir. Sağlıklı Yaşam Danışmanı Neslihan Sipahi, ”Diyabet denilince hemen akla tip 2 diyabet geliyor. Onlar da toplumun çoğunluğunu oluşturuyor ama bugün ülkemizde 18 yaş altı yaklaşık 30 bin tip 1 diyabetli çocuk var. Nitekim ülkemizde diyabet pandemisi olduğunu söylemek yanlış olmaz. Bunda dijital çağ ve hareketsizlik, yetersiz beslenme ve paketli gıda tercihleri, kalitesiz uyku ve olumsuz sağlık davranışlarının etkisi büyük. Bilimsel çalışmalar, sağlıklı yaşam tarzı değişikliği ile diyabetin (özellikle tip 2 diyabet) %44-58 oranında risk azalması sağlayarak önlenebileceğini, diyabet hastalarının A1c düzeylerinde düşüş sağladığını, bunun da sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivitede olumlu değişikliklere neden olduğunu göstermiştir. alışkanlıklara, komplikasyonlara ve diğer hastalıklara yakalanma riskini azalttığı ve sağlık bakım maliyetlerinin düşmesine neden olduğu gösterilmektedir.
