Rahim ağzı kanseri: Sigara kullanımı, cinsel yolla bulaşan hastalıklar bilhassa insan papillom virüs enfeksiyonu (HPV), erken yaşta cinsel ilişki, kocası oldukça eşli bayanlar, düşük sosyo ekonomik durum risk faktörü kabul ediliyor. Rahim kanseri: Şişmanlık, diyabet öyküsü, geç menopoz yaşı, kısırlık, progesteron olmaksızın tek başına östrojen kullanımı riski artırıyor. Yumurtalık kanseri: Belirgin bir niçin saptanamamıştır. Sadece yaş, ailesel faktörler yüksek hayvansal yağ içeren rejim, pudra kullanımı benzer biçimde çevresel ve genetik faktörlerin yumurtalık kanserinde etkili olduğu düşünülüyor. Mesela yaşam boyu bir kadının yumurtalık kanserine yakalanma riski yüzde 1.4 iken, birinci aşama akrabası yumurtalık kanseri olanda yüzde 5, iki tane birinci aşama akrabasında olan hanımlarda yüzde 7’ye kadar yükselmektedir.
Emareler nedir?
Jinekolojik kanserlerin emareleri tutulan organa gore farklılık gösteriyor. Rahim ağzı kanserinin emaresi cinsel ilişki sonrası lekelenme tarzında vajinal kanama, tane miktarında ya da süresinde artış, kahverengi vajinal akıntı olarak ortaya çıkıyor.İleri evrelerde bel ve kasık ağrısı, idrar yapmada güçlük ya da bacak ödemi görülebilir. Rahim kanseri erken bulgu veren bir kanserdir, menopoz öncesi ya da menopoz döneminde anormal kanamalarla emare verir. Yumurtalık kanseri ise ne yazık ki geç bulgu verir ve bulguları spesifik değildir. Karın şişliği, ağrı, hazımsızlık, karın çevresinde artış, anormal vajinal kanama en sık görülen belirtilerdir. Geç bulgu vermesi sebebiyle yumurtalık kanseri olgularının yüzde 70’i evre 3 ve 4’de tanı konur. Vulva kanserinin en sık bulguları ise kronik kaşıntı, vulvada ele gelen kitle, ağrı, kanama ve ülserlerdir.
Jinekolojik kanserler ölüme yol açabilir!
Jinekolojik kanserler genel olarak ölüme yol açma oranları hastalığın evresine, histolojik tipi ve derecesine, hastanın genel durumuna yaşına ve meydana getirilen cerrahiye bağlı olarak değişim gösteriyor. En fena yaşam süresine haiz olan kanserin, geç bulgu vermesi sebebiyle yumurtalık kanseri olduğu vurgulanıyor. Tanı sonrası averaj yaşam süresi yüzde 35’dir. Rahim kanseri ise daha erken emare verdiği için yaşam süresi yumurtalık kanserine gore daha iyidir. Tüm evreler için yaşam süresi oranları şu şekildedir: Evre I yüzde 75, evre II yüzde 60, evre yüzde 30 ve evre 4 için yüzde 10’dur. Pap smear yöntemi ile erken tanısı artan rahim ağzı kanserinde averaj yaşam süresi yüzde 80 civarındadır. Evre I yüzde 90, evre 2 yüzde 65, evre 4 için ise yüzde 15’dir. Tanıda kullanılan yöntemler Jinekolojik kanserlerin erken tanısı için geliştirilen yöntemler yardımıyla tedavideki başarı oranı da artıyor.
Jinekoloji kanserlerden rahim ağzı kanserini son yıllarda erken tanının en oldukça arttığı kanser türü olarak değerlendiriliyor. Bu kanserde Pap smear testi denilen rahim ağzından dökülen hücrelerin sitolojik incelemeleriyle meydana getirilen tarama yöntemi ile gelecekte kanserleşme potansiyeli olan hücresel değişimler erken dönemde bilinmektedir. Bu lezyonların yok edilmesiyle rahim ağzı kanserinde ölüm oranında belirgin bir azalma tespit edilmiştir. O şekilde ki, tek bir negatif Pap smear testi, rahim ağzı kanseri riskini yüzde 45 oranında azaltıyor. Yaşam boyu dokuz negatif Pap smear testi ise bu riski yüzde 99 oranında azaltmaktadır.
Rahim ağzı kanseri için en etkin tarama yöntemi olan Pap smear testi 18 yaşın üstünde cinsel aktivitesi olan her hanıma yılda bir kez önerilmektedir. Jinekolojik kanserlerde tedavi Jinekolojik kanserlerin tedavilerindeki başarı hastalığın evrelerine gore farklılık gösteriyor. Etkin tedavinin çoğu zaman cerrahi olduğuna dikkat çekiliyor. Yumurtalık kanserinin tüm evrelerinde cerrahi uygulanır. Çoğu zaman bu olgular geç dönemde bulgu verdikleri için hasta ileri evrede başvururlar. Hastalara tam cerrahi evreleme yapılmalı ve tümör kitlesi minimum seviyeye indirilmelidir. Cerrahi evreleme yalnız rahim ve yumurtalıkların alınması değil kanserin tüm karın içinde yaygınlığının araştırılması ve yayılmış olduğu belirlenen bölgelerin temizlenmesi anlamına gelir. Böylece hasta ileride alacağı kemoterapiden maksimum yarar görür. Çoğu zaman yumurtalık kanserinin ilk sonrası kemoterapi takiben ve “ikinci bakış ameliyatı” denilen yine bir operasyon yapılır. Bu ameliyatın sonucunda gerekirse yine kemoterapi verilir. Rahim ağzı kanserinin erken evrelerinde cerrahi uygulanırken ileri evrelerde ışınım terapisi temel tedavi seçeneğini oluşturur. Rahim kanserinde ise gene cerrahi ilk tedavi seçeneğidir. Sonrasında radyoterapi ve gerekirse kemoterapide uygulanabilir. Jinekolojik kanserli olgularda tedavi ve izlem multidisipliner yapılmalıdır. Hastalıkların nükslerinde birden fazla tedavi kombine olarak kullanılabilir.
Yoruma kapalı.