Çoğunlukla kahvelerde kullanılan süt tozu, isminden dolayı masum görünse de Mardin Artuklu Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Hasan Basri Harp, tüketenlere uyarılarda bulunmuş oldu. Kahvelerde kullanılan beyazlatıcılar içerik olarak, sıhhatli bir çağrışım icra eden süt tozu ifadesi ile alakasız bulunduğunu ifade eden Doç. Dr. Hasan Basri Harp, “Kahve beyazlatıcısı, kahve kreması yada halk içinde süt tozu diye malum ürünler, besleyici bir kıymeti olmayan, besin katkı maddesi olarak birçok kimyasal madde içerebilen, kalori içinde ne olduğu yüksek olan, çoğunlukla palm yağı, glikoz şurubu benzer biçimde riskli olarak değerlendirilebilecek maddeleri içeren yapıda kimyasal bir karışımdır. Bu karışım beyazlatıcılar, içerik olarak, sıhhatli bir çağrışım icra eden ‘süt tozu’ ifadesi ile alakasızdır” dedi. “Genel olarak değerlendirildiğinde besleyicilik yönünden gerekliliği olmayan, kalori içinde ne olduğu, birçok katkı maddesi bulunduran bir kimyasal karışım olması benzer biçimde özellikleriyle kahve beyazlatıcılarının kullanımı sıhhatli beslenme açısından sorgulanmalıdır” diyen Dr. Harp, “Kullanımının fazlaca yaygın olması ve giderek daha yüksek miktarlarda maruz kalınması mevzuyu daha mühim hale getirmektedir. Bu sebeple içinde ne olduğu hakkında birazcık daha detaylı konuşulmalıdır. 100 gramlık bir kahve beyazlatıcı averaj olarak; 550 kcal (kalori), 35 gr yağ, 58 gr karbonhidrat 2,1 gr protein içermektedir. Bu kalori ve gıda öğelerinin kaynağının aşırı işlenmiş ürünler olabildiği dikkate alındığında konuştuklarımızın önemi daha da artmaktadır” şeklinde konuştu.
‘CİDDİ HASTALIK RİSKLERİNE SEBEP OLABİLİR’
Devamlı ve yüksek oranda tüketim sonucunda fazla kilo, aşırı kiloluluk, insülin direnci, kalp damar hastalıkları ve ilişkili birçok ciddi hastalık riskinin artışı olabileceğine değinen Dr. Harp, ”Kahve beyazlatıcılarının içinde topaklanma önleyici, renklendirici, aroma verici, bozulmayı önleyici ve benzeşik karışımı, çözünmeyi sağlayıcı çeşitli besin katkı maddeleri eklenebilmektedir. Bu besin katkı maddelerinin her birine yüksek dozlarda maruz kalmanın sıhhat açısından yol açabileceği neticelerle ilgili endişeler mevcuttur. Mesela topaklanmayı önleyici olarak eklenebilen; E554 kodlu ‘sodyum alüminyum silikat’ içine alüminyum içerebilir. Alüminyum, devamlı yüksek dozda maruziyet durumunda alzheimer hastalığını ve inflamatuar bağırsak hastalığı olan Crohn’u tetikleyebilir” diye konuştu. Böbrek yetmezliği olanlarda birikerek beyin fonksiyonlarının bozabileceğini aktaran Dr. Harp, sözlerini şöyleki sürdürdü: “Kahve beyazlatıcılarının içinde bulunabilen; palm yağı, margarin, glikoz şurubu ve yağ kaynaklı olan emülgatör benzer biçimde maddelerin hepsinin kalori yükü yüksektir. Aşırı işlenmiş kimyasal maddelerin glisemik indeksinin yüksek olacağı da dikkate alınmalıdır. Devamlı ve yüksek oranda tüketim sonucunda fazla kilo, aşırı kiloluluk, insülin direnci, kalp damar hastalıkları ve ilişkili birçok ciddi hastalık riskinde artış söz mevzusu olabilir.”
‘BEYAZLATICI YERİNE DOĞAL SÜT’
Tüm bu gerçekler dikkate alındığında, kimyasal birçok madde içerebilen, besleyici olmayan bir kalori yükü olan, bazılarında hayvansal yağlar içerebilen, palm yağı ve glikoz şurubu benzer biçimde içerikleriyle hastalık oluşturma riski oluşturabilen kahve beyazlatıcılarının tüketiminin sınırlanması sıhhat için koruyucu bir tavsiye olabileceğini kaydeden Dr. Harp, sözlerini şöyleki tamamladı: “Kahve beyazlatıcı diye bildiğimiz ürünler süt tozu değildir. 16. Yüzyıldan beri kahve tüketen bir cemiyet olarak, kahve keyfimizi kaçırmadan, beyazlatıcı yerine organik ve pastörize süt kullanmayı tercih edebiliriz. Sıhhatli beslenmek için ne yediğimizi, içtiğimizi bilmek ilk kuraldır. Kahve beyazlatıcı denilen ürünü tüketenlerin, ürünün içindekiler kısmını okuyup her bir maddeyi detaylı araştırmalarını tavsiye ederim. Besin katkı maddelerinin insan sağlığına etkilerini araştırırken, kıymetli hocam Prof. Dr. Fatih Gültekin’in geliştirdiği, ‘besin katkı maddeleri’ adlı parasız uygulamadan ve editörlüğünü yaptığım ‘Temel Beslenme’ adlı kitapta yazdığı bölümden istifade edebilirsiniz.”