MS’te erken teşhisin oldukça mühim bulunduğunu vurgulayan Nöroloji Uzmanı Dr. Esra Mıhçıoğlu “MS’in erken emareleri çeşitlidir ve öteki hastalıklara benzeyebilir, sadece MS’in erken teşhisi ve tedavisi MS’in ilerlemesini geciktirmeye destek olabileceğinden bu semptomların bilinmesi oldukça önemlidir” dedi.
Bağışıklık sistemi, beyin ve omuriliğe saldırıyor
MS’in oluşumunda en büyük görevi, bağışıklık sistemi oynuyor. Bağışıklık sistemi normalde vücudu dış etmenlere karşı savunurken kendi hücrelerini tanıyor. Sadece bilinmeyen nedenden dolayı sistem bozuluyor ve kendi hücrelerine bilhassa de sinir iletimini oluşturan beyin ve omurilikteki hücrelere karşı saldırıya geçiyor. Beynin vücuda gönderilmiş olduğu elektrik sinyalleri yardımıyla hareket ve koordinasyon sağlandığını söyleyen Esra Mıhçıoğlu şunları söylemiş oldu: “Sinir hücrelerini korumuş olan ve görevlerini yerine getirmelerine destek olan, sinir hücrelerinin etrafındaki örtü benzer biçimde kılıflara miyelin adı verilir. Bağışıklık sistemi miyelin kılıflarına saldırdığında ‘plak’ isminde olan hasarlı bölgeler oluşur. Bunun sonucunda MS atakları dediğimiz, adım atma, konuşma, görme benzer biçimde eylemlerde bozulmalar olabilir.
Bağışıklık sisteminin sinir hücrelerine niçin saldırmış olduğu ise hemen hemen bilinmiyor. Bazı araştırmalar, Epstein Barr virüsüne maruz kalma ile MS riskinin arttığını gösterse de hemen hemen bilimsel olarak olarak kanıtlanmış değil. Hastalık kronik olmakla beraber, bir çok durumda başlangıçta çoğu zaman hafiftir. Bununla beraber, bazı insanoğlu yürüyemeyebilir, düzgüsel his ve dengeye haiz olabilir ve hastalık ilerledikçe hafızayı etkileyebilir. MS ilaçları ile tedavinin bu ilerlemeyi durdurduğu onlarca kere gösterilmiştir.”
Bu emarelere dikkat!
MS semptomlarının gelip geçici olabileceğinin altını çizen Esra Mıhçıoğlu “Bu yüzden bilhassa erken aşamalarda bu emareleri göz ardı etmek yada başka nedenlere bağlamak kolaydır. MS semptomları çoğu zaman 24 ila 48 saatlik bir süre içinde adım atar ve kötüleşir. Bulanık görme, çift görme, bitkinlik, kas güçsüzlüğü, koordinasyon- denge ile ilgili bozukluk, uyuşma, karıncalanma, düşünme ve bellek sorunları, ağrı depresyon, konuşma bozukluğu, baş dönmesi, cinsel, bağırsak ve mesane işlevi ile ilgili problemler, titreme, nüzul, bir gözde kısmi yada tam görme kaybı (bilhassa ağrılı) MS hastalığının belirtileridir. Bazı emare ve semptomlar hastalığın erken evrelerinde daha sık görülür. Hastalar çift yada bulanık görme, uyuşma, bir yada iki ekstremitede güçsüzlük, yürümede dengesizlik, titreme ve mesane kontrolü ile ilgili problemler, ısı intoleransından şikâyet ediyor olabilir. Hastaların değerlendirilmesinde güvenilir ve doğru bir halde yapılması en zorluk derecesi yüksek duyu muayenesidir. Bununla beraber, bazı duyusal sorun dağılımları erken MS için şüpheli olabilir” açıklamasında bulunmuş oldu.
MS işareti 4 erken emare
Erken teşhis noktasında mühim emareleri paylaşan Mıhçıoğlu:
– Ayaklarda başlamış olan artan uyuşma;
– İki taraflı el uyuşması;
-Tek taraflı kol ve bacakta uyuşma;
– Isı intoleransı erken belirtilerdir. Optik Nörit, MS’in sık görülen erken semptomlarındandır. Bulanık görme, renk algısında değişim, görme alanı kusuru ile karakterizedir. En yaygın ilk müracaat semptomlarından bir diğeri de her iki ekstremitede güçsüzlük olmakla beraber, güçsüzlük yalnız bir ekstremitede yada dört ekstremitenin tamamında da bulunabilir. Hastalık ilerledikçe orijinal emare ve semptomlar kötüleşebilir ve yenileri ortaya çıkabilir.
Erken teşhis mühim
Aile öyküsü ile klinik olarak izole edilmiş sendromun (KİS) erken teşhisinin konulabileceğini söyleyen Dr. Esra Mıhçıoğlu “Bu da hastaların tedavilere erken başlamasına ve başka bir hücumu geciktirmesine olanak tanır. Bu önemlidir, bu sebeple bazı araştırmalar MS’in ilk yılda niçin olduğu hasarın sonraki yıllara nazaran üç kat daha çok olabileceğini öne sürmektedir. Erken teşhis önemlidir bu sebeple erken müdahalenin yararlı olduğuna dair artan kanıtlar vardır. Trapp ve arkadaşlarına nazaran hastalık sürecinin erken safhalarında asemptomatik hastalarda bile aksonal yitik mevcut olabilir. Ek olarak, MS’i düşündüren nörolojik semptomların ilk hücumu olan hastalarda meydana getirilen emek harcamalar, interferon tedavisi ile azalmış özürlülük ve daha düşük ikincil relaps oranları göstermiştirMS ilaçları ile tedavinin ilerlemeyi durduğu onlarca kere gösterilmiştir. Son yirmi yılda MS için tedavilerin geliştirilmesinde mühim ilerlemeler kaydedildi. Mevcut tedavilerin sayısı gelecekte mühim seviyede artacaktır. Hastalıksız bir duruma erişme olasılığı (yeni beyin MRI lezyonlarının ve klinik relapsların olmaması) artık oldukça etkili hastalık modifiye edici ajanların kullanılmasıyla mümkün olabilir. Mesela; İnterferon ve glatiramer asetat benzer biçimde ilaçlar relaps oranını ortalama üçte bir oranında azaltır” dedi. 5 öneriyi hayata geçirin İlaç tedavisinin yanı sıra yaşam değişikliklerinin MS üstünde etkili bulunduğunu belirten
Dr. Esra Mıhçıoğlu hastaların günlük yaşamlarında dikkat etmesi ihtiyaç duyulan önerileri sıraladı:
-Uykuyu önemseyin: Tertipli bir uyku programı uygulayın ve yatak odanızın serin, karanlık ve ekransız olduğundan güvenilir olun.
-Sıhhatli beslenin: “MS rejimi ” yoktur. Doymuş yağ oranı düşük ve lif oranı yüksek yiyecekleri seçin.
-Egzersiz yapın: Sokakta dolaşmak bile destek olabilir. Egzersiz kemikleri korur ve kasları sağlamlaştırır. Depresyonu uzak meblağ ve daha iyi uyumanıza destek sunar.
-Stresinizi yönetin: Stres belirtilerinizi daha da kötüleştirebilir. Meditasyon yapın, okuyun, günlüğe kaydedin yada arkadaşlarınızla söyleşi edin, iniş ve çıkışları denetim etmenize destek olacak bir şey bulun.
-Serin kalınca: Vücut ısısındaki artış semptomlarınızı daha da kötüleştirebilir. Serin ortamları tercih edin. Dışarıda bolca, nefes alabilen giysiler giyinin.
hadi bakalım pazar günü geldi