Özlü, karbon monoksit gazının kokusu ve rengi olmadığından kazazedenin bir çok süre bunun farkına varmadığını kaydeden Özlü, “Karbonmonoksit zehirlenmesine maruz kalan kazazedeye her hangi bir şey yedirip içermemek lazım. Genel anlamda aşırı bitkinlik, halsizlik, baş ağrısı, kas ağrıları, görme bozukluğu benzer biçimde emareler verebilir. Kazazede bir çok süre bunu anlamıyor, anladığında da iş işten geçmiş olabilir” dedi.
Soba zehirlenmesi haberlerine bu dönemlerde yoğun olarak karşılaştıklarını kaydeden Özlü, “Havaların soğumasıyla beraber soba zehirlenmeleriyle ilgili haberleri yoğun olarak duymaya başladık. Bunlar hakkaten aile faciaları şeklinde karşımıza çıkıyor. Kışın genel anlamda kırsal kesimlerde daha çok olmak suretiyle odun kömür yakılarak soba ile ısınma oldukca yaygın. Genel anlamda evin bir odasında soba yakılıyor ve aile hep beraber o odada uyuyorlar. Eğer soba yanık olarak uyuyorlarsa, genel anlamda yatmadan ilkin soba yakılır yada sonradan kömür ilave edilir. Gece yarısı geri tepme lodos, rüzgar benzer biçimde etkenlerle duman odaya geri kaçıyor ve uyuyanlar da bunun farkına varmıyor uykuda maalesef zehirleniyorlar sabah uyanamıyorlar. Genel anlamda ailedeki kişilerin işe gitmemesi ya da kapı çalındığında açmaması, evlatların okula gitmemesiyle vaka farkına varılıyor ve kapı açıldığında ya da kırıldığında bir odada oldukca sayıda şahıs aynı anda zehirlenmiş maalesef bir çok süre ölümle bitiyor yaşayanlarda da kalıcı sakatlıklar olabiliyor. Bu oldukca sık rastladığımız her yıl yine eden bir dram. Kimi zaman de şofben zehirlenmeleri şeklinde karşımıza çıkabilir. Bilhassa dar iyi havalanmayan banyolarda yanma esnasında karbon monoksit gazı oluşuyor ve benzer bir zehirlenme tablosu orada da oluyor. Gerek soba zehirlenmeleri gerekse şofben zehirlenmeleri hatta egzoz gazı zehirlenmeleri kapalı bir otoparkta üşümemek için aracın içinde eğer aracı çalıştırırsanız bir süre sonrasında karbon monoksit gazı vasıta içine sızar ve sizi zehirleyebilir. Bunların hepsinde aslolan problem karbon monoksit gazının solunması. Şu sebeple karbon monoksit kandaki al yuvarlara oldukca kolay bağlanıyor eğer ortamda karbon monoksit var ise ve olması gerekenden fazla ise oksijenin bağlanmasına engel oluyor ve bu şekilde oksijensizlikten dolayı insanoğlu ölüyor oldukca tehlikeli bir durum. Aslen kurnaz ölüm, sessiz ölüm ölüm denir buna. Şu sebeple bir çok süre karbon monoksit gazının kokusu rengi olmadığı için farkına varmıyorsunuz sessiz bir şekilde ölüm sizi yakalıyor” diye konuştu.
“Oldukça dikkatli olmamız lazım”
Karbon monoksit zehirlenmelerine karşı oldukca dikkatli olunması icap ettiğini belirten Özlü, “Oldukça dikkatli olmamız lazım. Karbon monoksit gazı iyi yanmama sebebiyle çıkar. Daha oldukca yakmayla ilgili işlemler ya da bacayla ilgili sorunlardan kaynaklanabilir. Kalitesiz kömür kullanılması, sobaların usulüne uygun olarak yakılmaması, yanıp bitmekte olan sobanın üstüne kömür ilave edilmesi. Gece yatarken sobanın daha uzun dayanması için hava menfezlerinin kapatılması bilhassa dumanın çıkmış olduğu arka tarafın kapatılması karbon monoksit gazının ortaya çıkması için davetiye benzer biçimde oluyor” dedi.
“Baca temizliği rutin olarak yapılmıyor”
Binaların baca temizliğinin rutin olarak yapılmadığı dolayısıyla soba zehirlenmelerinin kaçınılmaz olduğuna dikkat çeken Özlü, “Maalesef binalarımızın bir çoğunda bacalar teknik olarak uygun değil uygun malzemeden yapılmıyor. Baca bakımlarının temizlenmesi rutin olarak yapılmıyor ve kurum birikiyor. Bacalar iyi çekmiyor kimi zaman ortak bacalar kullanılıyor her dairenin ayrı bir bacası olması lazım bunlar hepsi ölüme davetiye. Bilhassa rüzgârlı lodoslu havalarda oldukca dikkatli olmak lazım. Her yıl oldukca acılar yaşandı, yaşanıyor” şeklinde konuştu.
“Kazazedeyi derhal açık havaya çıkarmak lazım”
Karbon monoksit zehirlenmesine maruz kalan kazazedelerin derhal açık havaya çıkartılması icap ettiğini ifade eden Özlü, “Bu şekilde bir durumda fark edilir edilmez derhal kazazedeyi apartmanın üst katında ise zemin kata indirmek lazım. Açık havaya çıkarmak lazım herhangi bir şey yedirip içermemek 112’yi aramak lazım. Derhal oksijen tedavisine başlanması ve sıhhat merkezine kaldırılması lazım. Genel anlamda aşırı bitkinlik, halsizlik, baş ağrısı, kas ağrıları, görme bozukluğu benzer biçimde emareler verebilir. Kazazede bir çok süre bunu anlamıyor, anladığında da iş işten geçmiş olabilir. Oldukça fazla yerinde yapılacak bir müdahale yok. Açık havaya çıkarmak zemine toprağa hastayı yatırmak ve bir an ilkin oksijen tedavisine adım atmak haricinde önlem alınarak bu tür faciaların önüne geçilebilir. Bilhassa baca temizliğinin oldukca tertipli olarak rutin yapılması koşul” ifadelerini kullandı.
