Kanser tedavilerinde pek oldukca paradigmanın değiştiğini ve artık tümörlerin ortaya çıkmış olduğu organlara nazaran değil bağışıklık yanıta nazaran ele alınacağını vurgulayan Işınım Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Berrin Pehlivan, bilim dünyasının “sıcak tümör” ve “soğuk tümör” kavramlarına odaklandığını söylemiş oldu. Prof. Dr. Pehlivan, “Yeni yüzyılda tümörler tamamen immünolojisine nazaran doğrusu bağışıklık sistemine nazaran sınıflandırılacak ve biz tümörleri oldukca kısa sürede sıcak tümör yada soğuk tümör diye ayıracağız. Sıcak tümör, bağışıklık sistemi hücrelerinden varlıklı olan tümörler. Soğuk tümörler de bu hücrelerin bulunmadığı yapılar. Araştırmalar ve tedavilerdeki amaç şu olacak, sıcak tümörlerde en etkin tedaviyi iyi mi sağlarız? Soğuk tümörleri sıcak tümör haline iyi mi getirebiliriz? Zira biz kemoterapi yada radyoterapi, tedavi için hastaya ne veriyorsak verelim, aslen hastanın tümörünün verdiği cevabı belirleyen, bağışıklık sistemi hücrelerinin orada olup olmaması. Kısaca bir anlamda kanser mikro çevresinin iyi mi olduğu mühim. Bir tümör bağışıklık sistemi hücrelerinden fakirse, oradaki tümör dokusunun tedaviye verdiği cevap oldukca daha azca oluyor” dedi
“ÇEVRE ÜLKELERDE VAR BİZDE YOK”
Proton terapi ve derin hipertermi benzer biçimde yöntemlerin bu açıdan ehemmiyet kazandığını belirten Prof. Dr. Pehlivan, proton terapinin daha oldukca cerrahi olarak ulaşılamayan yada çevresinde eleştiri organlar olduğundan klasik radyoterapi ile tedavi edilemeyen hastalarda tercih edilen bir yöntem bulunduğunu söylemiş oldu. Pehlivan, derin hipertermi aletinin da tümörün bulunmuş olduğu organa ısı vererek tümörün hücre yapısını bozduğunu ve radyoterapi yada kemoterapinin tesirini artırdığını kaydetti. Prof. Dr. Pehlivan, şunları söylemiş oldu: “Bilhassa immünolojik etkilerinin oldukca daha çok olduğu açıklandıktan sonrasında her iki yöntem de ehemmiyet kazanmıştır. Proton terapi, radyoterapinin bir uygulama şekli ve daha azca toksisite veriyor. Bu cihazdan bir tek ABD’da 40 merkezde var. Gürcistan’da, Mısır’da, Rusya’da, Çekya’da, pek oldukca yerde proje halinde ya da halihazırda etken proton merkezleri var. Çocuk hastalarda oldukca büyük ehemmiyet kazanıyor bu yöntem. Zira ufaklıklara radyoterapide ne kadar azca ışın verirseniz gelişimi o denli azca etkileniyor. İmmünolojik tesirinin de fazla olduğu tanımlandıktan sonrasında dokuya ne kadar azca ışınım dozu verirsek immün sisteminde o denli azca etkilendiğinin ortaya çıkmasından sonrasında proton terapi artık yeni dönemin olmazsa olmaz tedavilerinden biri oldu.”
“HASTALAR ONBİNLERCE AVRO ÖDENEREK YURT DIŞINA GÖNDERİLİYOR”
Düzgüsel radyoterapide kullanılan X ışınının vücuda belli bir dozla girdiğini ve hem tümöre ulaşana kadar, hem de tümöre ulaştıktan sonrasında yolun üstündeki düzgüsel dokuyu da etkilediğini dile getiren Prof. Dr. Pehlivan, sözlerini şöyleki sürdürdü: “Biz her ne kadar yeni cihazlarla ışın demetlerini tümöre konsantre edebilsek de gene de belli bir giriş ve çıkış dozu oluyor. Bundan dolayı X ışınının düzgüsel doku dozu da oldukca fazla oluyor. Sadece proton terapinin vücuda belli bir giriş dozu var, en yüksek dozunu tümörün içinde veriyor ve sonrasında sıfır çıkış dozu var. Çocuk hastalara bu terapide öncelik veriyoruz. Aynı klasik radyoterapi ile ışınlayamayacağımız, yüksek dozlara çıkıp tedavi edemeyeceğimizi düşündüğümüz hastaları da yurt haricinde gönderebiliyoruz. Sıhhat Bakanlığı (SGK kapsamında) ödüyor. Fakat doğal ki hastanın bir konseyden geçmesi gerekiyor. Konsey kararından sonrasında da yurt dışındaki bir merkezden de kabul alınması gerekiyor. Birazcık meşakkatli bir süreci var açıkçası. Yılda 100 civarında hasta bu tedavi için yurt dışına gönderiliyor. Bir tek tedavi için 50 ila 70 bin avro ödeniyor ve ek harcamaları da var doğal ki aileye. İnternete proton terapi yada hipertermi yazdığınızda ise direkt olarak sıhhat turizmi sayfalarına yönlendiriliyorsunuz. Gürcistan, Mısır benzer biçimde ülkelerde varken Türkiye’de bunun olmaması ve bizim her yıl yüzlerce hastayı büyük harcamalarla, büyük bir özveriyle yurt dışına gönderiyor olmamız bu mevzuya birazcık daha çok kafa yormamız icap ettiğini düşündürüyor.”
“UZUN VADEDE SAĞLIK MALİYETİNİ DE DÜŞÜRÜYOR”
Proton terapinin pahalı bir yöntem olarak düşünülse de hasta başı tedavi maliyetleri açısından bakıldığında klasik tedavilere nazaran uzun solukta oldukca daha verimli bulunduğunun altını çizen Prof. Dr. Pehlivan, “Tedavi maliyet analizlerini bilhassa İsveç oldukca çalışmış proton terapi için. Belli hastalık gruplarında maliyet analizi çıkarmışlar. Mesela sol taraf yerleşimli bir meme kanserli hastada sol tarafı ışınladığınızda akciğer ve kalp de belli bir doz alıyor, hasta ileride buna yönelik yan etkisinde bırakır yaşıyor. Protonla kalpte yan tesir riskini azalttığınızda, hastanın sonraki 10 senesinde devlete, sigorta sistemine maliyeti oldukca daha azca. Sıhhat turizmi merkezi olan ve oldukca iyi hastanelere haiz vatanımızda bu cihazın olmaması oldukca acı. Evet radyoterapi cihazlarımız inanılmaz iyi ve yaygın, Fransa’da Almanya’da birkaç tane olan bazı cihazlardan Türkiye’de oldukca sayıda var. Fakat birkaç tane de proton terapi aletinin Türkiye’de olması gerekiyor” dedi.
“HİPERTERMİ İLE KANSER HÜCRESİNİN YAPISI BOZULUYOR”
Hipertermi aletinin da kemoterapinin tesirini çoğaltması sebebiyle kanser tedavilerinin artık vazgeçilmezi olmaya başladığını özetleyen Prof. Dr. Pehlivan, kanserle ilgili her türlü tedavinin bulunmuş olduğu vatanımızda bu cihazdan da olmadığını kaydederek sözlerini şöyleki noktaladı: “İmmünolojik etkiyi arttıran bir de hipertermi tedavisi var. Hipertermi, ısı tedavisi ve ilk olarak altını çizmek istediğim şey, tek başına bir tedavi şekli değil. Hiperterminin, bilhassa radyoterapi ve kemoterapi ile kombine kullanılması gerekiyor ve yurt dışındaki merkezlerde genel anlamda radyoterapi cihazları ile radyoterapi merkezleri içinde yan yana oluyor. Hasta, hipertermiye girer ve oradan radyoterapiye alınır ya da tam tersi olur. Fakat ikisi beraber olur ve hipertermi, radyoterapinin etkinliğini artırır. Kemoterapinin etkinliğini artırdığına dair de datalar var. Sadece en önemlisi, immünolojik tesirinin de oldukca fazla bulunduğunun meydana getirilen araştırmalarda ortaya çıkması. Türkiye’de maalesef derin hipertermi aleti da yok. Bazı arkadaşlarımızda yüzeyel hipertermi aleti var. Sadece bunlar bir tek cildi ısıtıyor. İçeride, derinde yerleşmiş organlardaki tümörleri ısıtacak bir hipertermi aleti Türkiye’de maalesef yok. Hipertermi, hücreleri 43 dereceye kadar ısıtıyor ve bu derecede protein denatürasyonu yapıyor. Kısaca proteinin yapısını, hücre zarının yapısını bozuyor. Salgılattığı stokinler etkisiyle, bununla beraber uygulanan radyoterapi yada kemoterapinin etkinliğini arttırıyor. Türkiye’deki ışınım onkolojisi merkezlerinde ne olursa olsun bu cihazların olması gerekiyor. Bunlar olmadan kanser tedavileri artık yeni paradigmalar sebebiyle tamamlanmamış olacak benzer biçimde görünüyor.”