“39. Ulusal Gastroenteroloji Haftası ve 10. Gastroenteroloji Cerrahisi Kongresi” 22-27 Kasım tarihleri içinde Antalya Belek Gezim Merkezindeki bir otelde gerçekleştirildi. Alanında uzman Türk gastroenterologlar, öteki branşlardaki hekimler ve hemşirelerin yanı sıra internasyonal konuşmacıların da katılmış olduğu kongrede; ABD ve Avrupa’dan 14 konuşmacı, Kore’den 15 gastroenterolog, Azerbaycan’dan da 12 konuk ağırlandı. Gastroenterolojinin tüm yönleriyle tartışıldığı kongrede, bin 450’ye yakın katılımcıyla bu yıl üstün dereceli bir katılım sağlandı.
Türk Gastroenteroloji Derneği (TGD) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Arzu Oğuz, kongrede masaya yatırılan konulardan reflü ve irritabl (huzursuz) bağırsak sendromu (İBS) hakkında bilgiler paylaştı. Reflünün, ‘mide içinde ne olduğunun yiyecek borusuna çıkışı’ anlamına geldiğini belirten Oğuz, bu durumun düzgüsel kişilerde yemekten sonrasında ve gece yatarken, hamilelerde de günlük yaşamlarında yaşandığını söylemiş oldu. Bu şekilde bir durumda yiyecek borusunun yukarıya kaçan mide içeriğini aşağı baskıladığını, sadece hücre eksikliği ve şişmanlık bulunan kişilerde tazyik eksikliği yaşanıp asidin yiyecek borusunda tahrişlere niçin bulunduğunu aktardı.
“Türk halkı giderek şişman olmaya başladı”
Türk toplumunda yüzde 30’a yakın reflü hastalığı bulunmuş olduğu bilgisini veren Oğuz, “Türk halkı giderek şişman olmaya, beslenme seçimi yanlış olmaya başladı. O yüzden reflü, batılı ülkelerdeki benzer biçimde Türkiye’de de mühim bir problem haline geldi” şeklinde konuştu.
“Hasta kendini kalp hastası zannedebilir”
Reflünün tedavisinde, sebep olan faktörleri ortadan kaldırmak icap ettiğini belirten Prof. Dr. Oğuz, “Şişmansanız zayıflarsınız, sigara içiyorsanız içmezsiniz, bazı ilaçları denetim edersiniz. Reflü, yiyecek borusuna kaçtığı süre burayı tahriş eder. Bu tahrişi de, yukarıya kaçan asit içeriğini giderecek ilaçları uzun süre kullanarak iyileştiririz. İyileşme gerçekleşince bir tehlikesi yoktur. Halk içinde ya da çeşitli ortamlarda speküle edilmiş olduğu benzer biçimde reflü kansere yol açmaz. Uzun dönemde reflü, hastanın yaşam standardını bozar. Uzun dönemde ağzına besin gelebilir, devamlı yanması ve göğüs ağrısı olabilir. Hatta kendini kalp hastası zannedebilir. Hastalık semptomları bu kadar şiddetliyse, bilhassa mide asidini baskılayan ilaçlarla hasta tedavi edilebilir” diye konuştu.
“Her ilaç kullanana verilmemesi gerekiyor”
Oğuz, reflünün tedavisinde kullanılan mide asidi baskılayıcı ilaçların, bir çok yurttaş tarafınca yanlış amaçlı kullanıldığına da işaret ederek, “Mide koruyucu diye bir şey yok. Bu ilaçlar mide asidini azaltan ilaçlardır. Siz o ilacı aldığınız süre, o ilaç midenin asit salgılamasını engeller. Böylece asidin yukarı kaçıp oluşturduğu zarar ortadan kaldırılmış olur. Halkımızda, ‘Sen fazlaca ilaç kullanıyorsun, mide koruyucu al’ benzer biçimde bir yanlış uygulama var. Biz reflü ve ülser döneminde mide baskılayıcı ilaç kullanıyoruz. Bunun haricinde, mideye zarar vereceğini bildiğimiz ilaçlar kullanılacağı süre mide asidini dönem dönem baskılamamız gerekiyor. Bu benzer biçimde zamanlarda mide asidi baskılayıcı ilaç kullandırıyoruz. Her ilaç kullanana vermememiz gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“Bağırsak en büyük beyin”
Son yıllarda gündemde olan irritabl (huzursuz) bağırsak sendromu (İBS) hakkında da bilgiler paylaşan Oğuz, bu hastalığın fonksiyonel sindirim sistemi hastalıklarından biri bulunduğunu söylemiş oldu. Sindirim sisteminin hareketli bir sisteme haiz olduğuna dikkati çeken Oğuz, şunları söylemiş oldu:
“Aldığınız gıdanın yiyecek borusundan mideye, mideden ince bağırsaklara ve kalınca bağırsaklara gönderilerek dışarıya çıkartılması gerekiyor. Fakat bu o denli karmaşa bir yapınak ki, lokmayı yuttuğunuz andan itibaren işleyen bir sürü çark var. Bunların herhangi birinde bir düzensizlik, aracı bir madde ve molekül eksikliği olduğu süre bu bozuluyor. Sindirim sistemini ağızdan anüse kadar bir orkestra benzer biçimde düşünün. Orkestrada keman, yay, flüt, piyanonun hepsi ahenkle çaldırmış olduğu süre ortaya güzel bir müzik çıkıyor. Huzursuz bağırsak sendromu hastaları ya da fonksiyonel sindirim sistemi hastalıklarında orkestrada hepimiz ayrı telden çalıyor. O süre da kaos oluyor. İBS’de bilhassa kalınca bağırsaklarımız kabız, ishal ve karın ağrısıyla bizim karşımıza geliyor. Tanıyı koymak için birçok şekliyle araştırıyoruz. Bağırsak ve beyin aksı son yıllarda fazlaca moda. Bağırsak en büyük beyin ve beyinle iletişimi devamlı, beynin dışarıyla ve içeriyle iletişimi var. Bağırsakların da içeriyle ve dışarıyla iletişimi var. Bu yüzden fazlaca acele bozulabiliyor. Huzursuz bağırsak sistemi bu şekilde bir hastalık. Hakikaten de huzursuz. Bu hastadaki gaz miktarıyla düzgüsel insandaki gaz oranı aynı olduğunda dahi, düzgüsel şahıs bu gazı asla hissetmiyor sadece sendromu bulunan şahıs şişkinlik ve karın ağrısı semptomu yaşıyor.”
“Stres oldukça wcye gidiyor, wcye gittikçe stresi artıyor”
Son olarak, İBS’nin öldürücü bir hastalık olmadığını sadece kişinin yaşam standardını bozduğuna vurgu meydana getiren Oğuz, “Tehlikeli bir hastalık değil fakat hastanın yaşam standardını bozabiliyor. İBS’nin ishal dominant tiplerinde, hasta ofisine gidemiyor, işini yapamıyor, toplantısına giremiyor. Bundan dolayı devamlı 15 dakikada bir wcye gidiyor, stres oldukça wcye gidişi artıyor, wcye gittikçe de stresi artıyor. Ya da kabız oluyor ve bir türlü rahatlayamıyor. Ne yazık ki, bu hastaların yakınları, çevreleri ve iş yerindeki patronları, ‘Senin probleminin ruhsal, sen kafaya takıyorsun’ şeklinde yaklaşımda bulunuyor. Eğer doktor de bu şekilde bir yaklaşım yapıyorsa o süre o hasta iyileşemiyor ve kendini iyi hissedemiyor. Stres bu hastalığı yapmıyor fakat şikayetlerini artırıyor. Dış faktörlerin algısı beyinde işleniyor ve beyinden giden emirler sindirim sisteminde de işleniyor. Öldürücü bir hastalık değil fakat yaşam boyu devam eder. Tedavi, semptomları iyileştirmeye yöneliktir, şu sebeple bu iyileşmez. Bu genetik, çevresel ve iç faktörlerin bir araya gelip oluşturduğu sorun. Bizim gayemiz hastanın yaşam standardını iyileştirmek” ifadelerine yer verdi.
