Anal fissür, makat bölgesinde çeşitli sebeplerden dolayı oluşan çatlaktır. Bu bölgedeki yırtıklar gerginlik ve basıncın devam etmesi sonucu gelişebileceği şeklinde ishal olan kişilerde sık bağırsak hareketleri ve makat bölgesinin devamlı temizlenmesi sonucu da oluşabilir. Bu bölgedeki çatlaklar kolay görünebilir sadece bölgenin hassasiyeti sebebiyle şiddetli ağrılara niçin olabilir. Bu ağrı, bağırsak hareketi esnasında kalça bölgesine saplanan keskin bir nesne şeklinde hissedilir.
Çatlağın boyutuna bağlı olarak değişen derecelerde kanamalar da olabilir. Kabızlık sebebiyle makat bölgesinde anal fissür gelişen kişiler yırtığın ağrısını gidermek için makat kaslarını devamlı olarak kasma ihtiyacı hissederler. Bununla birlikte hastalar her bağırsak hareketi ağrılı olduğundan wcye gitmekten kaçınırlar. Bu durumlar kabızlığın sertliğini artırabilir ve hastalığın iyileşmesini engelleyebilir. Bazı hastalarda anal fissür anal kanalda daha geniş bir alana yayılmış olabilir. Bu durumda hastalığın iyileşmesi daha zor olacağı şeklinde cerrahinin yanı sıra, kabızlık ve ishal için alınacak önlemler de tedavide daha büyük paya haiz olacaktır.
Emareler çoğu zaman aynıdır
Anal fissür problemi olan tüm bireylerde hastalığın emareleri neredeyse aynıdır. Sadece çatlağın boyutuna bağlı olarak hissedilen semptomların sertliği kişiden kişiye değişim izah edebilir. En yaygın görülen emareler ise:
• Dışkılama esnasında yırtılma hissi & yırtılma bölgesinde kaşıntı ve tahriş
• Makatta ağrı ve şişlik
• İç çamaşırında görülen lekelenmeler
• Dışkılama güçlüğü ve hela esnasında bıçak keser şeklinde ağrı
Bu semptomların tümü çoğu zaman anal fissürü gösteren semptomlardır. Sadece anal fissürleri öykünmek edebilen hemoroid, iltihap yada siğiller, makat sarkması, rektum kanseri şeklinde bazı durumlarla karıştırılma riski vardır. Bundan dolayı yukarıdaki emareler ortaya çıkarsa hastanın kesinlikle bir doktora başvurması ve lüzumlu incelem ve testleri yaptırması gerekir.
Anal fissüre birçok durum yol açabilir
Uzun soluklu kabızlık, ishal, enflamatuar barsak hastalığı (Crohn hastalığı yada ülseratif kolit şeklinde), doğum ve benzeri nedenler anal fissürlere niçin olabilir. Ek olarak makatta sebepsiz yere çatlak oluşması da mümkündür.
Günlük beslenmede yetersiz sıvı alımı ve lifli ürünlerin yetersiz alımı da sert dışkıya yol açan faktörlerden biridir. Bu sebeplerden dolayı olması gerekenden oldukca daha sert yapıda olan dışkılar, kırılgan olan dışkılama bölgesindeki derinin çatlamasına yol açabilmektedir.
Hemoroid ile karıştırılmaması için tanı kesinlikle alanında uzman doktor tarafınca koyulmalıdır
Anal fissürün teşhisi, bir uzman tarafınca yapılacak detaylı fizik muayene ile kolaylıkla konur. Lüzumlu görülürse rektum yada kolon bölgesinin incelenmesi için endoskopik işlem de uygulanabilir. Anal fissür ile karıştırılabilecek benzer rahatsızlıklar tanı için düşünülmelidir. Bazı durumlarda oluşan cilt memeleri, hemoroid memeleri ile karıştırılabileceğinden ayırıcı tanıda dikkatli olunmalıdır. Anal fissür ve buna bağlı ağrı ile başvuran hastalar detaylı bir tıbbi öykü almalı, bağırsak düzenini sormalı ve kronik ishal yada kabızlık olup olmadığını araştırmalıdır. Altta yatan değişik bir bağırsak rahatsızlığı yada sindirim problemi tespit edilirse çatlak tedavisine ek olarak tedavi planı belirlenmelidir.
Tedavi edilmediği durumlarda kronikleşebilir
Anal fissür tedavisinde ilk adım kabızlık probleminden kurtulmaktır. Bunu yapmanın en iyi yolu, sıhhatli ve dengeli bir beslenme planına haiz olmaktır. Tam tahıllı ekmek, bulgur, fasulye, meyve ve sebzeler ve yağlı tohumlar, lifin en iyi ve en sıhhatli kaynaklarıdır. Bu yiyecekleri tertipli beslenme planınıza dahil etmek, dışkılarınızın hacmini ve tutarlılığını istenen şekle getirmede oldukca etkili olabilir. Ek olarak günlük içme suyunun 2-2,5 litre aralığında olmasına dikkat edilmesi gerekir. Rejime dikkat edilmesine karşın kolon spazmı, bağırsak tembelliği vb. nedenlerle kabızlık problemi yaşamaya devam eden yada doğum sonrası anal fissür gelişen hastalara dışkı yumuşatıcılar önerilebilir. Tedavi edilmeyen anal fissür hastalığında ise fissür derinleşir ve kronikleşebilir. Bu şeklinde durumlarda bir çok vakit cerrahi tek çözüm olacaktır.
